OPRACOWANIE: Piotr Pietrzyk
38 lat WOPR Kędzierzyn-Koźle oraz WOPR województwa opolskiego
na tle 50 lat WOPR w Polsce
Zarządzenie nr 74 Przewodniczącego Głównego Komitetu Kultury Fizycznej i Turystyki w Warszawie Włodzimierza Reczka z dnia 11 kwietnia 1962 roku stanowiło podstawę powołania i rozwoju Wodnego Ochotniczego Pogotowia Ratunkowego w Polsce jako Stowarzyszenia o charakterze specjalistycznym w okresie powojennym.
Na początku, krótka informacja o historii idei ratowania tonących na ziemiach polskich w okresie zaboru. Gwałtowny rozwój świadomości społecznej uruchomił ideę i potrzebę organizacji czasu wolnego w formie wypoczynku nad wodą pod koniec XVII i na początku wieku XVIII. Wypoczynek nad wodą stawał się modny. Coraz częściej zażywano kąpieli i przebywano nad wodą, organizując kąpieliska na rzekach i nad jeziorami.
Najstarszym polskim źródłem informacji o ratowaniu na wodach śródlądowych jest zapis z 1604 roku o ufundowaniu w Sandomierzu klasztoru i szpitala, którego zakonnicy mieli za zadanie niesienie pomocy ofiarom Wisły. Był to początek działań ratowniczych na ziemiach polskich w okresie zaborów. Następnym krokiem było powołanie pod koniec XVIII w. w Krakowie Pogotowia Ratunkowego dla tonących, a w 1820 roku we Lwowie wydano książkę pt. ”Nauka i sztuka pływania” w której autor Karol Hojnic opisuje metody holowania sposobami ratowniczymi, a w 1839 roku na terenie Królestwa Polskiego wydano przepisy, które dopuściły stosowanie resuscytacji i ożywiania.
Pierwszą organizacją na ziemiach polskich posiadającą znamiona szerzenia idei bezpieczeństwa i ratowania tonących na wodach było powstałe w 1894 roku w Kaliszu „Cesarskie Towarzystwo Ratowania Tonących”, a jego członek dr Leon Wernic w 1902 roku wydał podręcznik pt. „Jak ratować tonących” w którym obok typowo lekarskich wskazówek udzielania pierwszej pomocy zamieszczono osiem przepisów na bezpieczne korzystanie z kąpieli. W 1908 roku zaistniało w Warszawie Petersburskie Towarzystwo Ratowania Tonących, które niosło pomoc wszystkim korzystającym z wypoczynku nad wodą w rejonie Warszawy. Z tej krótkiej informacji należy wysnuć wniosek iż zalążki ratownictwa na ziemiach polskich powstawały w miastach położonych nad Wisłą licząc od Krakowa aż po Warszawę.
Wiemy, że w 1926 roku drogą społecznej ewolucji rozwoju pływania, Polski Związek Pływacki powołał komisję ds. Ratownictwa Wodnego z siedzibą w Siemianowicach, która to komisja ogłosiła dzień 29 czerwca Dniem Ratownictwa Wodnego, dniem ratownika.
W 1952 roku ratownictwo wodne weszło do programów szkolenia studentów Warszawskiej Wyższej Uczelni Wychowania Fizycznego. Niezbędne materiały do nauczania opracował i zebrał profesor dr hab. Mieczysław Witkowski. W następnych latach ratownictwo wodne zostało ujęte w programach nauczania studentów wszystkich uczelni Wychowania Fizycznego w kraju. Koncepcyjny rozwój ratownictwa w Polsce rozpoczął się w 1958 roku publikacjami ówczesnego rektora Akademii Wychowania Fizycznego w Warszawie Mieczysława Witkowskiego z zakresu ratownictwa wodnego oraz zorganizowanym w Katowicach pierwszym kursem instruktorów ratownictwa wodnego. W roku 1959 zanotowano w Polsce 1133 utonięcia z czego 25 % to utonięcia nieletnich, to wtedy zrodziła się idea utworzenia służby ratownictwa wodnego. W latach następnych trwała ożywiona dyskusja po utworzeniu 11 kwietnia 1962 roku Wodnego Ochotniczego Pogotowia Ratunkowego o dalszym jego kształcie i zakresie działania i czy ma być samodzielną organizacją. W dniach 6 i 7 listopada 1965 roku odbył się w Poznaniu I Sejmik WOPR. Wytyczono cele i zakres działania WOPR oraz wybrano władze centralne w 12 osobowym składzie. Władze te w 1967 roku opracowały i wprowadziły w życie statut WOPR, specjalistycznego stowarzyszenia. Na podstawie decyzji Ministra Spraw Wewnętrznych z dna 09 października 1967 roku WOPR uzyskało osobowość prawną. I Krajowy Zjazd WOPR odbył się 20 kwietnia 1969 roku w Warszawie. Opracowano program działania na lata 1969 do 1973, wprowadzono regulaminy, instrukcje i programy szkolenia. Wytyczono zasadnicze kierunki działania, określono rolę i zadania WOPR i jego terenowych ogniw. WOPR przejęło wszystkie sprawy związane z ratownictwem wodnym od Polskiego Związku Pływackiego i rozpoczęło na szeroką skalę szkolenie od stopnia młodszego ratownika poprzez ratownika wodnego, starszego ratownika, instruktora do stopnia instruktora wykładowcy.
W 1962 roku w okresie decyzji powołującej WOPR w Polsce odnotowano 6.021 członków, w następnych latach odnotowano sukcesywny wzrost, w 1984 roku ponad 70 tysięcy, w 1998 roku, 62.481, w 2003 roku około 64.500 członków. Corocznie w wyniku realizowanych w tym okresie szkoleń do WOPR przyjęto: w 1995 roku 5.514 członków, w 1996 roku 7.871, 1997 roku 7.880, 1998 roku 7.998, 1999 roku 11.206, 2000 roku 10.105 członków .
Podobna liczba członków z różnych względów rezygnowała z uczestnictwa w WOPR a to : w 1995 roku odeszło 6.654 osoby, 1996 roku 8.081, 1997 roku 6.141, 1998 roku 8.281, 1999 roku 8.752, 2000 roku 8.252 członków.
Główne działania WOPR w latach 70 i 80 tych to profilaktyka i prewencja. Zagwarantowanie pełnego bezpieczeństwa osobom korzystającym z wypoczynku nad wodą, organizowanie nauki pływania, organizacja bezpiecznego pływania na kąpieliskach w okresie sezonu letniego, organizowanie kursów na stopień ratownika i instruktorów WOPR. Pogadanki z młodzieżą i dziećmi w szkołach i przedszkolach, na koloniach, na temat bezpiecznego wypoczynku nad wodą. WOPR zabezpieczał imprezy na wodzie, w tym spływy kajakowe, zawody pływackie, regaty żeglarskie z Mistrzostwami Polski włącznie. Podejmował wspólne działania z policją na wodach śródlądowych, a także działania z organizacjami zajmującymi się ekologią i czystością wód.
Najczęstsze wypadki utonięć miały miejsce w jeziorach, rzekach i gliniankach. Statystyki odnotowały: w 1993 roku 861 utonięć, w 1994 roku największą liczbę w historii działalności WOPR bo aż 1.430 utonięć, w 1995 roku 1.127, w 1996 roku 709, 1997 roku 936, 1998 roku 826, 1999 roku 925, w 2000 roku utonęło 525 osób. Misją WOPR jest zmniejszanie liczby utonięć, a celem strategicznym, organizowanie pomocy oraz ratowanie życia i zdrowia człowieka. Struktury organizacyjne WOPR tworzone są zgodnie z podziałem administracyjnym kraju w miejscach występowania kąpielisk i pływalń krytych i odkrytych. WOPR pojawia się w gminach i powiatach zgodnie z oczekiwaniami władz i administracji państwowej i samorządowej, z uwzględnieniem zapisów art.54 ustęp 2 ustawy o kulturze fizycznej, który stanowi, że: ”zapewnienie bezpieczeństwa osób pływających, kąpiących się w miejscach wyznaczonych oraz uprawiających sporty wodne należy do osób prawnych i fizycznych prowadzących nad wodą działalność w tym zakresie oraz do organów administracji rządowej i właściwych terytorialnie gmin”.
WOPR posiada jednostki z osobowością prawną na szczeblu wojewódzkim, rejonowym(obejmującym kilka powiatów) i powiatowym, których działa wiele setek drużyn, ratowników i szkoleniowców, działających przeważnie społecznie. Wielu ratowników WOPR pracuje zawodowo na pływalniach krytych, odkrytych oraz sezonowo na kąpieliskach zorganizowanych i prowizorycznych. WOPR jest wiodącą organizacją pozarządową, zajmującą się ratownictwem wodnym, działającą na mocy Ustawy o kulturze fizycznej z dnia 18 stycznia 1996 roku, art.55 ustęp 2 zawierający zapis: ”organizowanie pomocy oraz ratowanie osób, które uległy wypadkowi lub narażone są na niebezpieczeństwo utraty życia lub zdrowia na wodach należy w szczególności do Wodnego Ochotniczego Pogotowia Ratunkowego. Działacze WOPR są przygotowani do ujawniania zagrożeń bezpieczeństwa osób pływających i kąpiących się oraz występowania do właściwych podmiotów o usunięcie zagrożeń lub wstrzymania eksploatacji obiektów oraz urządzeń rekreacyjnych, wypoczynkowych i sportowych, położonych nad wodą a także do wydawania ekspertyz i opinii w zakresie bezpieczeństwa wodnego. Dokonywania przeglądów kąpielisk i pływalni oraz wskazywania zagrożeń na obiektach lub w urządzeniach. Prowadzenie szkoleń specjalistycznych z zakresu ratownictwa wodnego i doskonalenie umiejętności ratowniczych, określanie uprawnień do prowadzenia działań ratowniczych oraz nadawania stopni”. Prowadzona działalność sportowa prowadzi do wzrostu sprawności ratowników i jest doskonałym elementem marketingowym WOPR. Reprezentanci Polski w ratownictwie wodnym byli Mistrzami Świata, Europy, wygrywali wielokrotnie zawody międzynarodowe. WOPR od kilku lat obejmują duże przemiany prawne zachodzące w obszarze ratownictwa. Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji nadzoruje działalność WOPR. Ważnymi organami administracji państwowej są, Minister Edukacji Narodowej oraz Minister Zdrowia.
Zachodzące przemiany w Polsce zmusiły WOPR do przeobrażeń organizacyjnych, modernizacji, w części zbudowania nowego systemu finansowania, ubezpieczeń, łączności, szkolenia oraz zbierania, gromadzenia, przetwarzania i przekazywania informacji obejmujących dane osobowe.
We wszystkich jednostkach wojewódzkich WOPR są utworzone Grupy Operacyjne, przygotowane do współdziałania z organami administracji rządowej, samorządowej i innymi podmiotami zainteresowanymi obronnością, bezpieczeństwem i porządkiem na wodach oraz ochroną środowiska a także do udziału w operacjach i prowadzenia lub udziału w akcjach ratowniczych podczas zagrożeń powszechnych, katastrof naturalnych, awarii technicznych, w tym przede wszystkim powodzi, i być gotowym do dyspozycji wydziałów zarządzania kryzysowego urzędów wojewódzkich. Środki na utrzymanie i szkolenie koordynatorów Grup Operacyjnych WOPR pochodzą z budżetu centralnego WOPR. W standardzie wyposażenia znajduje się samochód towarowo-osobowy i inny sprzęt specjalistyczny. Instytucje zarządzania kryzysowego na pewno postrzegają WOPR jako podmiot z przygotowanymi strukturami organizacyjnymi do prowadzenia specjalistycznych działań ratowniczych na wodach, jako nowoczesne stowarzyszenie ratowników wodnych.
Przedstawiono proces tworzenia i przetwarzania na przestrzeni wielu, wielu lat idei ratowania tonących i niesienia pomocy ofiarom Wisły do tworzenia nowoczesnej służby ratownictwa wodnego a dalej specjalistycznego stowarzyszenia Wodnego Ochotniczego Pogotowia Ratunkowego. Od chwili utworzenia WOPR w Polsce w 1962 roku, organizacja ta stopniowo wypełniała puste plamy na mapie Polski. Obecnie stanowi prężnie działające stowarzyszenie, współpracujące z licznymi partnerami, samorządowymi i rządowymi, podejmując wiele działań na rzecz bezpiecznego wypoczynku nad wodą, pływania i uprawiania sportów wodnych. Na bazie występujących przeobrażeń formalno-prawnych ratownictwa wodnego w Polsce w II połowie XX wieku, powstały zalążki organizacyjne WOPR w województwie opolskim. Prekursorem tych działań był pierwszy Prezes wojewódzkiego WOPR Jan Szorc. Biuro WOPR w tym czasie powstało i funkcjonowało w Opolu przy ulicy Poznańskiej 16 w prywatnym mieszkaniu założyciela WOPR w województwie opolskim. Pierwsze lata działalności były bardzo trudne.
Początki ratownictwa wodnego na Opolszczyźnie to połowa lat pięćdziesiątych. Wtedy to Referat Ratownictwa Polskiego Związku Pływackiego organizuje pierwszy kurs dla ratowników klasy drugiej (dzisiejszy ratownik młodszy) i klasy pierwszej (dzisiejszy ratownik WOPR) . Bolesław Kania obecnie , zastępca prezesa ds. organizacyjnych ZW WOPR już w 1955 roku pracował jako ratownik nad jeziorem średnim w Turawie, jest najstarszym stażem ratownikiem WOPR . Początki działalności WOPR na Opolszczyźnie to lata 1963 – 1967, kiedy to pierwsze drużyny powstają na terenie powiatu nyskiego. Cały nyski WOPR tworzyło wtedy kilka osób, wśród nich byli Jerzy Marków, Józef i Danuta Makarowie, Jerzy Mazurkiewicz, Stanisław Zachorowski, Kazimierz Kochanowski, Kazimierz Stocki. W tym czasie organizowano konkurs na najlepszą drużynę WOPR w kraju pod nazwą „Ratujemy tonących”. W 1967 roku w konkursie wzięła udział drużyna WOPR pod kierownictwem Józefa Makary, zdobywając pierwsze miejsce w kraju. Sukces ten powtarza jeszcze raz w 1968 roku i ponownie w roku 1971. Tworzenie wojewódzkiej struktury WOPR na Opolszczyźnie rozpoczęło się w latach 1966 – 1969. I Zjazd Wojewódzki WOPR w Opolu, który odbył się 26 marca 1969 roku na obiekcie „ Toropol ” w Opolu, wybrał pierwszy Zarząd Wojewódzki . Jednak Zarząd ten nie przejawiał żadnej aktywności, nie opracował statutu i nie dopełnił obowiązku rejestracji stowarzyszenia. Wówczas to niestrudzony Józef Makara z Nysy, jako członek tego Zarządu jedzie do Zarządu Głównego WOPR w Warszawie z interwencją. Do Opola przyjeżdżają przedstawiciele Zarządu Głównego WOPR i 28 maja 1971 roku organizują Nadzwyczajny Zjazd WOPR w Opolu, na którym dokonano wyboru nowego Zarządu. Prezesem został wybrany Jan Szorc, wiceprezesami Zygmunt Zamłyński i Ferdynand Ostrowski. 10 czerwca 1972 roku Zarząd ten doprowadza do rejestracji stowarzyszenia pod nazwą Wojewódzkie WOPR w Opolu. Pierwszy Oddział Powiatowy Wojewódzkiego WOPR powstał w 1972 roku w Nysie, a prezesem został wybrany Józef Makara. W 1973 roku powstaje Oddział Powiatowy w Raciborzu, którego prezesem był Tadeusz Glinkowski. 15 marca 1974 roku jest tworzony Oddział Powiatowy w Koźlu, którego pierwszym prezesem był Zbigniew Raczyk. Oddział ten w późniejszym okresie został przemianowany na Oddział Terenowy w Kędzierzynie-Koźlu. W tym samym roku powstają Oddziały w Opolu, którego prezesami kolejno byli : Mikołaj Mainczyk, Jerzy Koblak, i Bolesław Kania, Oddział w Grodkowie z prezesem Klaudiuszem Bywalcem, Paczkowie z prezesem Józefem Makarą a potem Ludwikiem Zatorem i Prudniku z prezesem Zbigniewem Raczykiem. Natomiast w 1976 roku powstaje Oddział w Strzelcach Opolskich z prezesem Grzegorzem Szczypurą a następnie w Brzegu z prezesem Maciejem Stefańskim. Po reformie administracyjnej w Polsce z województwa opolskiego zostaje wyłączony Oddział w Raciborzu. W latach 1987 -1991 odbywa się restrukturyzacja Wojewódzkiego WOPR. Zgodnie z ówczesnym statutem oddziały pozostały tylko w tych miejscowościach gdzie było minimum pięć drużyn WOPR. Warunek ten spełniały jedynie Oddziały w Kędzierzynie-Koźlu i Nysie. 20 marca 199 roku odbywa się IX Nadzwyczajny Zjazd Wojewódzkiego WOPR w Opolu. Zjazd miał charakter przekształceniowy. Jego celem było uchwalenie znowelizowanego statutu dostosowującego Wojewódzki WOPR w Opolu do nowych przepisów prawnych. Gościem Zjazdu był przedstawiciel ZG WOPR w Warszawie Bogdan Głowacki. Po uchwaleniu nowego statutu Wojewódzkie WOPR w Opolu przyjęło nową nazwę: Wodne Ochotnicze Pogotowie Ratunkowe Województwa Opolskiego. Natomiast Wojewódzka Komisja Dyscyplinarna zmieniła nazwę na Wojewódzki Sąd Koleżeński. Już pod koniec lat siedemdziesiątych działacze wojewódzkiego WOPR zdawali sobie sprawę, że muszą podjąć działania mające na celu pozyskanie obiektów, które nad naszymi największymi akwenami będą spełniały rolę stanic WOPR, będącymi w istocie placówkami alarmowo – szkoleniowymi. Wtedy to właśnie szukając terenu nad Dużym Jeziorem Turawskim na stanicę WOPR została zwrócona uwaga na półwysep Relaks. W Okręgowej Dyrekcji Gospodarki Wodnej we Wrocławiu, pod warunkiem zabezpieczenia jego brzegów przed erozją zostało wynegocjowane porozumienie o przekazaniu półwyspu w dzierżawę dla WOPR. Kilka lat trwało załatwianie formalności i walka o pozyskanie środków na zabezpieczenie brzegów półwyspu palami Larssena oraz wykonanie 300 metrowej drogi dojazdowej, gdyż bez tej drogi nie było mowy o żadnej budowie. Pozostała jeszcze do załatwienia kwestia obiektu, który mógłby pełnić rolę stanicy. Udało się pozyskać środki z Urzędu Wojewódzkiego w Opolu na odkupienie od żeglarzy z Klubu Żeglarskiego „Bryza” z Kędzierzyna–Koźla stojącego na półwyspie hangaru. Tak powstała stanica WOPR nad Dużym Jeziorem Turawskim. W międzyczasie działacze z Nysy wystąpili do Zarządu Wojewódzkiego WOPR z wnioskiem o wyrażenie zgody na budowę stanicy OPR w Głębinowie. Nie było możliwości kontynuowania dwóch inwestycji jednocześnie, jednak została podjęta uchwała o poparciu inicjatywy z Nysy i wystąpienia do władz wojewódzkich na jej budowę. Na początku lat osiemdziesiątych na Nasz wniosek PZU przyznało na budowę 5 milionów złotych a Urząd Wojewódzki w Opolu 65 milionów a Urząd Miasta Nysy 3,5 miliona złotych. Obiekt zaprojektował w czynie społecznym Krzysztof Niedzielski członek WOPR, ratownik z Nysy. W trakcie budowy stanicy popełniono wiele błędów aż w końcu budowę wstrzymano z uwagi na grożącą katastrofę budowlaną. Zarząd Wojewódzki WOPR udzielił pomocy zlecając ekspertyzę budowlaną a Nasz działacz architekt Zenon Szydłowski społecznie bez wynagrodzenia pełnił nadzór budowlany. Mimo licznych perturbacji w końcu stanica została wybudowana. Niestety na podstawie ustawy o komunalizacji mienia stanica stała się własnością Gminy Nysa. Przez kilkanaście lat walczono o odzyskanie dla Naszej organizacji tego obiektu. W końcu dzięki staraniom wiceprezesa WOPR województwa opolskiego Bogdana Sadowskiego a przede wszystkim dzięki ogromnej życzliwości władz gminy Nysa z burmistrzem Marianem Smutkiewiczem na czele, 14 stycznia 2004 roku została zawarta umowa darowizny z Gminą Nysa na podstawie której WOPR województwa opolskiego został właścicielem stanicy o powierzchni użytkowej 273,14 m kwadratowego z przeznaczeniem dla Oddziału WOPR w Nysie. Z kronikarskiego obowiązku należy wspomnieć, że także w Sciborzu nad jeziorem Otmuchowskim tamtejsi działacze postawili murowany budynek nowej stanicy, która ostatecznie w 2006 roku została rozebrana na podstawie decyzji RZGW, gdyż była posadowiona na terenie zalewowym przy jazie i groziła zawaleniem. Koszty rozbiórki pokrył w całości członek Zarządu Wojewódzkiego WOPR Jan Młynarczyk, który był właścicielem przedsiębiorstwa robót budowlanych. W połowie lat osiemdziesiątych XX wieku dzięki wydatnej pomocy zastępcy prezesa Zarządu Wojewódzkiego WOPR Piotra Pietrzyka pełniącego wtedy funkcję dyrektora Ośrodka Sportu i Rekreacji ze środków Urzędu Miejskiego w Kędzierzynie-Koźlu wybudowano i oddano do użytku latem 1988 roku stanicę w Dębowej gmina Reńśka Wieś k/Kędzierzyna-Koźla i oddano w użytkowanie Oddziałowi Terenowemu WOPR w Kędzierzynie-Koźlu.
W dniu 15 marca 1974 roku, 38 lat temu na podstawie decyzji w formie uchwały Zarządu Wojewódzkiego WOPR w Opolu powołano Oddział Powiatowy WOPR z siedzibą w Koźlu Biuro Oddziału, decyzją Przewodniczącego Powiatowego Komitetu Kultury Fizycznej i Turystyki w Koźlu Bronisława Gołąbka ulokowano w Kędzierzynie przy ulicy Grunwaldzkiej. Pomysłodawcą i założycielem Oddziału był Stanisław Wolkiewicz. Wraz z liczną grupą działaczy rozpoczął statutową działalność.
Ogromną pomocą i wsparciem w tym przedsięwzięciu wykazali się prezes Zarządu Wojewódzkiego WOPR w Opolu Jan Szorc, wiceprezes MZKS ”Chemik” Kędzierzyn-Koźle Bogusław Ziemkowski i kierownik obiektów sportowo – rekreacyjnych Zakładów Azotowych Kędzierzyn Marian Maciejewski. Wraz z powołaniem Oddział Powiatowego WOPR w Koźlu wybrano pierwszy Zarząd w składzie :
Zbigniew Raczyk – Prezes
Adam Wiecheć – wiceprezes d/s organiz.
Stanisław Wolkiewicz – wiceprezes ds. szkolen.
Piotr Pietrzyk – sekretarz
Stanisław Gromada – skarbnik
Bogusław Ziemkowski – członek zarządu
Antoni Prengier – członek zarządu
Ryszard Wielgat – członek zarządu
Jan Łabynicz – członek zarządu
Ryszard Prychistal – członek zarządu
Sławomir Kowalik – członek zarządu
Wiktor Klimek – członek zarządu
W maju 1975 roku w wyniku zmiany struktury administracyjnej państwa i utworzeniu Kędzierzyna-Koźla, zmieniono nazwę Oddziału Powiatowego w Koźlu na Oddział Terenowy WOPR w Kędzierzynie-Koźlu. Pod tą nazwą Oddział funkcjonował do roku 2003, kiedy to zmieniono ją na Oddział Rejonowy WOPR w Kędzierzynie-Koźlu z obszarem działania obejmującym działające drużyny w powiatach: Głubczyce, Kędzierzyn-Koźle, Strzelce Opolskie, Krapkowice, Olesno i Kluczbork do roku 2008. Funkcję prezesów w tym okresie pełnili:
1974 – 1976 Zbigniew Raczyk
1976 – 1982 Piotr Pietrzyk
1982 – 1986 Jan Breitscheidel
1986 – 1991 Piotr Pietrzyk
1991 – 1996 Tadeusz Witko
1996 – 2001 Tadeusz Witko
2001 – 2007 Tadeusz Witko
2007 – nadal Stanisław Wolkiewicz
Początkowo praca nowo powstałego Oddziału nie była łatwa. W powiecie kozielskim nie było wówczas tradycji pływackich i całą kadrę ratowniczą trzeba było wyszkolić. Całe szkolenie oparto na nowo otwartej 03 marca 1973 roku Krytej Pływalni przez inwestora Zakłady Azotowe Kędzierzyn i akwenie Januszkowice. Organizowaniem kursów na stopień ratownika młodszego i ratownika wodnego zajęli się instruktorzy WOPR: Adam Wiecheć, Piotr Pietrzyk, Zbigniew Raczyk, Stanisław Wolkiewicz a w okresie późniejszym Zenon Szydłowski i Marek Kłos. W połowie pierwszej dekady XXI wieku do szkolenia po uzyskaniu uprawnień włączyli się: Agnieszka Wolff, Adrian Wyrobek i Bronisław Kisielewski. Adam Wiecheć zmarł w grudniu 2002 roku a Zbigniew Raczyk w 1986 roku w Prudniku. W pierwszym okresie istnienia oddziału szkolenia były prowadzone bardzo intensywnie. Przez kilka pierwszych lat istnienia oddziału rocznie przeprowadzano 6 kursów ratowników młodszych i przynajmniej 2 kursy ratowników wodnych, tak żeby w sezonie letnim zabezpieczyć w służbę ratowniczą wszystkie pływalnie odkryte, pływalnie krytą i kąpieliska zorganizowane na akwenach w powiecie Kędzierzyna-Koźla. Obecnie docelowo organizuje się w Oddziale trzy kursy na stopień ratownika młodszego WOPR i jeden na stopień ratownika WOPR. Na jednym z pierwszych kursów w 1975 roku wyszkolono ratowników przyszłych reprezentantów Oddziału na pokazy ratownicze i organizowane zawody – Jadwiga Pałka, Bożena Maciejczyk, Grażyna Szydłowska, Karina Skolik, Dorota Chmura, Marek Lubowiecki, Zbigniew Lepka, Ryszard Tatarczuk, Stanisław Tatarczyk, Marek Walichowski, Ireneusz Dyląg. Aż pięciu z nich zakwalifikowało się do reprezentacji województwa opolskiego na mistrzostwa Polski w Oświęcimiu w 1977 roku. Dużo troski i uwagi w działalności statutowej poświęcono nauce pływania i doskonaleniu pływania dla dzieci, młodzieży i dla dorosłych.
Były to działania w szczególności o charakterze wychowawczym i profilaktycznym. Ambicją działaczy było żeby każde dziecko w mieście nauczyć pływać. Działalność prowadzono pod hasłem „Lepiej zapobiegać niż ratować”. Naukę pływania łączono ze zdobywaniem kart pływackich i odznaki „Już pływam” . Zajęcia były prowadzone w grupach wiekowych: 6 – 8 lat, 9 – 10 lat i powyżej 10 lat i grupach dla dorosłych . W 1975 roku zorganizowano eksperymentalną naukę pływania dla dzieci 4 letnich .W tym okresie prowadzono na szeroką skalę akcję profilaktyczną w przedszkolach ,szkołach podstawowych na terenie miasta w formie pogadanek na temat „Bezpieczna kąpiel” , „Bezpieczne ferie letnie i zimowe” , „Co to jest WOPR”. Pierwszy cykl Pokazowych Zawodów w Ratownictwie Wodnym Polski Południowej zorganizowano i przeprowadzono w trudnym okresie roku 1983 w Kędzierzynie – Koźlu. W kilkunastoletnim cyklu tych zawodów brały udział reprezentacje : Zabrza, Katowic, Wrocławia, Tychów, Częstochowy, Olkusza, Bielska Białej, Rybnika, Oświęcimia, Opola, Kędzierzyna – Koźla, Lublina a nawet gościnnie Słupska. W końcowej punktacji w większości zawodów zwyciężała reprezentacja z Kędzierzyna – Koźla. W zawodach tych wyróżniali się: Anna Studzińska, Karina Skolik, Agata Tomanek, Katarzyna Krupa, Mariola Kupczyńska, Beata Studzińska, Małgorzata Sznura, Anna Lipińska, Marek Kopij, Bogdan Masłowski, Bronisław Kisielewski, Walter Szmidt, Tomasz Kempa, Sławomir Strzelczyk, Ryszard Tatarczuk. W pierwszej edycji roku 1983 w klasyfikacji indywidualnej zwyciężyli: Anna Studzińska w kategorii ratowniczek i Marek Kopij w kategorii ratowników obydwoje z Kędzierzyna-Koźla. W kolejnych edycjach zwyciężali również ratownicy z Kędzierzyna-Koźla a to: Sabina Krubnik, Daria Szydłowska, Jolanta Szczęśniak, Aleksandra Dutkiewicz, Krzysztof Ciacek, Andrzej Rola, Marek Kopij, Krzysztof Więckiewicz, Rafał Brzozowski. Szkoleniowcem i trenerem kadry ratowników był Stanisław Wolkiewicz przy dużym wsparciu szerokiej rzeszy działaczy społecznych Oddziału. I Mistrzostwa Polski w ratownictwie wodnym odbyły się w 1967 roku w Warszawie. Oddział Terenowy WOPR w Kędzierzynie-Koźlu swoją drogę do sukcesów sportowych w skali kraju rozpoczął od XI Mistrzostw Polski, które odbyły się w 1977 roku w Oświęcimiu. Skład reprezentacji WOPR województwa opolskiego w całości był oparty na ratownikach z Kędzierzyna-Koźla. Reprezentację WOPR województwa opolskiego tworzyli wtedy: Dorota Chmura, Grażyna Szydłowska, Brygida Kapłanek, Marek Lubowiecki, Zbigniew Lepka, a ich trenerem był instruktor ratownictwa WOPR Stanisław Wolkiewicz. Funkcję organizatora kadry do kolejnych Mistrzostw Polski pełnił aż do 1996 roku. W kolejnych Mistrzostwach Polski ratownicy z Kędzierzyna – Koźla reprezentujący województwo opolskie zajmowali coraz wyższe lokaty. W 1980 roku po XIV Mistrzostwach Polski Gabriela Breitscheidel jako pierwsza zakwalifikowała się do kadry Polski. W 1984 roku na Mistrzostwach Polski w Łodzi Anna Studzińska po raz pierwszy zdobyła tytuł Mistrzyni Polski i złoty medal . Do kadry Polski zakwalifikowali się : Klaudia Roczek, Gabriela Breitscheidel i Marek Kopij . W 1990 roku na XXIV Mistrzostwach Polski w Wolbromiu indywidualną mistrzynią zostaje Sabina Krubnik a wicemistrzynią Jolanta Szczęśniak . Do kadry Polski zostaje powołana Daria Szydłowska, Regina Bieleń oraz Tomasz Kempa . Reprezentacja województwa opolskiego złożona wyłącznie z ratowników z Kędzierzyna-Koźla w klasyfikacji zespołowej zdobywa drugie miejsce i tytuł wicemistrzowski . Skład tworzyli : Sabina Krubnik, Jolanta Szczęśniak, Daria Szydłowska, Regina Bieleń, Barbara Dymus, Tomasz Kempa, Krzysztof Ciaciek, Krzysztof Więckiewicz, Robert Dymus, Marek Kopij. W 1991 roku na Mistrzostwach Polski w Bydgoszczy tytuł mistrzowski przypada Jolancie Szczęśniak . Reprezentacja województwa opolskiego WOPR ponownie plasuje się na drugim miejscu w końcowej klasyfikacji zespołowej. W XXVI Mistrzostwach Polski w 1992 roku uzyskano trzecie miejsce a klasyfikacji indywidualnej Jolanta Szczęśniak ponownie wspięła się na najwyższe podium i obroniła tytuł z 1991 roku. W kolejnych Mistrzostwach Polski w 1993 roku w Warszawie Jolancie Szczęśniak nie udało się obronić tytułu Mistrzyni Polski, zajęła miejsce trzecie. Tytuł wicemistrzyni zdobyła Agnieszka Wolff . Reprezentacja Opolszczyzny ponownie zajmuje drugie miejsce i uzyskuje tytuł wicemistrzów Polski w klasyfikacji zespołowej. Do kadry Polski kwalifikują się : Elżbieta Wilk, Anna Bajor, Agnieszka Ochot, Krzysztof Więckiewicz. Kolejny rok 1994 to ponownie wicemistrzostwo Polski w klasyfikacji zespołowej, tytuł ten wywalczyli: Jolanta Szczęśniak – mistrzyni Polski, Agnieszka Wolff, Elżbieta Wilk, Anna Bajor, Krzysztof Więckiewicz – kadra Polski. 1995 rok to kolejny sukces, trzecie miejsce zespołowo. Jolanta Szczęśniak wicemistrzynią Polski. Zarząd Główny WOPR biorąc pod uwagę osiągnięcia Oddziału, organizację jubileuszowych XXX Mistrzostw Polski powierza działaczom z Kędzierzyna-Koźla. Honorowy patronat nad zawodami obejmuje wojewoda opolski Ryszard Zembaczyński. W gronie uczestników Mistrzostw Polski znalazła się aktualna mistrzyni świata, reprezentantka Niemiec, Anne Luhn. Reprezentanci WOPR województwa opolskiego w składzie : Agnieszka Wolff, Jolanta Szczęśniak, Elżbieta Wilk, Dorota Karwatka, Katarzyna Karwatka, Marcin Wieloch, Krzysztof Więckiewicz, Rafał Brzozowski, Rafał Krzyształowicz i Michał Kuś wywalczyli w klasyfikacji zespołowej srebrny medal, tytuł wicemistrzów Polski. Indywidualnie Jolanta Szczęśniak i Rafał Brzozowski wygrali wiosłowanie na dystansie 150 m, a Marcin Wieloch konkurencję pływacką 100 m w płetwach. Praca kędzierzyńsko – kozielskich szkoleniowców ponownie została nagrodzona sukcesem w 2001 roku, wtedy to kolejne indywidualne sukcesy odniosła ratownicza z Kędzierzyna – Koźla, Aleksandra Dutkiewicz. Na mistrzostwach Polski w 2001 roku i w 2002 roku zdobyła tytuł wicemistrzowski, a w 2003 roku tytuł mistrzyni Polski. Ratownicy z Kędzierzyna-Koźla uzyskaną w czasie treningów sprawność, zweryfikowaną na najważniejszych zawodach krajowych mogli prezentować w czasie pełnienia służby ratowniczej na akwenach otwartych w sezonie letnim, tworząc tym samym najbezpieczniejsze warunki pływania i kąpieli. Ratownicy z Kędzierzyna-Koźla sukcesy osiągali nie tylko w zawodach krajowych. Spore osiągnięcia są udziałem ratowniczek szkolonych przez Stanisława Wolkiewicza i Marka Opoja, również na arenie międzynarodowej. W 1982 roku podczas Pucharu Europy w Wallendorff (RFN) w reprezentacji Polski startowała Gabriela Breitscheidel. Osiągnęła swój życiowy sukces, zdobywając nieoficjalnie, startując poza konkurencją, poza oficjalną trójką reprezentantów ekipy polskiej, pierwsze miejsce i w czteroosobowym zespole w sztafecie drugie miejsce. Polskie kierownictwo było zaskoczone świetną postawą Gabrysi i powołało ją do zespołu startującego w konkurencji drużynowej. Reprezentacja Polski z Gabrysią Breitscheidel zajęła drugie miejsce za Holandią. Rok 1983 był rokiem szczególnym dla całego WOPR w Polsce. 10 i 11 września w Warszawie odbyły się XXII Mistrzostwa Świata w ratownictwie wodnym. Sędzią na tych zawodach był Stanisław Wolkiewicz. W reprezentacji narodowej zadebiutowała z Kędzierzyna-Koźla 18 letnia Anna Studzińska. Drużyna polskich ratowników zajęła pierwsze miejsce, a polskie ratowniczki miejsce drugie. W łącznej klasyfikacji zespołowej reprezentacja Polskich ratowników wywalczyła tytuł mistrzów świata. W klasyfikacji indywidualnej Anna Studzińska zajęła wysokie 10 miejsce. W indywidualnej konkurencji holowania manekina na dystansie 50 metrów była czwarta. Anna Studzińska w 1984 roku jako reprezentantka Polski startowała w Pucharze Europy Holandii , niestety bez większych sukcesów . W roku 1990 Oddział Kędzierzyn-Koźle jeszcze raz szczyci się ratowniczką biorącą udział w Mistrzostwach Świata. Była nią Sabina Krubnik. Sabina nie odniosła spektakularnych wyników sportowych. Kolejną piękną kartę w historii startów ratowniczek Naszego Oddziału zapisała Aleksandra Dutkiewicz. Uczestniczyła w Pucharze Europy w latach 2001 i 2003 w Wallendorffie, a w 2002 roku na Majorce. Drużyny WOPR z Kędzierzyna-Koźla brały udział w ogólnopolskim konkursie na najlepszą drużynę WOPR pod nazwą „Ratujemy tonących” w latach 1974 – 1990. Drużyna WOPR „Kryta Pływalnia” kierowana przez Piotra Pietrzyka w roku 1976 zdobyła pierwsze miejsce na szczeblu wojewódzkim, a na szczeblu centralnym uzyskała tytuł „Wzorowej drużyny WOPR”. Podobnie było w roku 1977 i 1978 z tym, że laury przypadły drużynie kierowanej przez Stanisława Wolkiewicza. Na uwagę zasługuje fakt, że w skład wyróżnionej drużyny wchodziły same ratowniczki Jadwiga Pałka, Małgorzata Kaługa, Bożena Maciejczyk, Małgorzata Kelm, Alina Więckiewicz, Grażyna Szydłowska, Brygida Kapłanek, Zofia Krauze, Dorota Chmura, Dorota Kozak, Karina Skolik. W 1979 roku drużyna działająca przy Zarządzie Zakładowym ZSMP, w XIII edycji konkursu zajęła pierwsze miejsce w Polsce. W 1982 roku w gronie 4 finalistów znalazła się drużyna WOPR Zakładów Chemicznych Blachownia Śląska kierowana przez Janusza Doluka. Po raz kolejny najwyższe trofeum zdobyto w 1983 roku. Rok później tytuł najlepszej drużyny znów wędruje do Kędzierzyna-Koźla. Tym razem zwycięstwo jest dzielone z drużynami z Lublina i Jadwisina. W latach 1986 – 1989 społeczna drużyna działająca przy Zakładach Chemicznych Blachownia Śląska otrzymała tytuł laureata, zajmując na przemian pierwsze i drugie miejsce. W 1990 roku drużyna kierowana przez Stanisława Wolkiewicza po raz kolejny zapewniła sobie tytuł najlepszej drużyny w Polsce razem z drużyną z miejscowości Szała. Od chwili powołania Oddziału działacze organizowali imprezy o charakterze popularyzującym ratownictwo wodne były to:
1. Pokazu ratownictwa wodnego na pływalniach krytych, akwenach w Januszkowicach i Dziergowicach,
2. Festyny sportowo-rekreacyjne „WOPR dzieciom”, „Mamo, tato, baw się z nami bezpiecznie nad wodą”, „Pożegnanie wakacji” organizowane przy współudziale OSiR-u, MOS-u, Urzędu Miasta i Domu Kultury „Lech”,
3. Zawody pływackie rodzin,
4. Festyny zamknięte, dla zakładów pracy Petrochemii Blachownia, Elektrownia Blachownia, Jokey Plastik, Klubu Sportowego „Mostostal” na akwenie w Januszkowicach i Dębowej,
5. Półmaraton pływacki w Januszkowicach oraz w Dębowej pn. ”Pożegnanie Lata”,
6. Spływy kajakowe rzeką Kłodnicą, Odrą i kanałem Gliwickim. Pierwszy spływ odbył się w 1979 roku i rozpoczął się w Ujeździe Śląskim a kończył w Lenartowiczach przed kanałem Gliwickim. Z czasem trasa ulegała zmianie i spływy zaczynały się od Pławniowic,
7. Spływy kajakowe szlakami mazurskimi w okresie wakacji. Odbyło się pięć takich spływów, cztery szlakiem rzeki Krutyni i jeden Czarnej Hańczy.
Oddział stworzył Formację Obrony Cywilnej. W skład weszli najlepiej wyszkoleni ratownicy. Od 2010 roku funkcję kierownika drużyny pełni Bogdan Stańczyk. Drużyna powstała w 1997 roku zaraz po powodzi stulecia i działała przy Zarządzie Wojewódzkim WOPR w Opolu. Specjalnością drużyny są akcje ratownicze prowadzone w warunkach ekstremalnych. Główne zadania to ewakuacja ludności, dostarczanie żywności i środków potrzebnych do życia. Formacja współpracowała z Wydziałem Kryzysowym Urzędu Wojewódzkiego w Opolu, Urzędem Miejskim w Kędzierzynie-Koźlu. Szkolenie prowadzi się w zakresie ratownictwa medycznego, wodnego, wysokościowego. Pierwszym kierownikiem drużyny, pełniącym funkcję komendanta był Krzysztof Deneka a ówczesny skład stanowili: Bogna Mazur, Ewelina Deneka, Magdalena Semak, Adrian Wyrobek, Piotr Pękala, Krzysztof Kałuża, Piotr Liniewicz, Tomasz Bednarek, Oskar Myczkowski. Wspólnie z drużynami z Nysy, Turawy, Opola i Brzegu brała udział w ogólnopolskich manewrach Służb ratowniczych we Wrocławiu. W 2003 roku wspólne pokazy tych drużyn uświetniły otwarcie wybudowanej własnymi siłami stanicy FOC WOPR „Cypel – Odra” na wyspie w Kędzierzynie-Koźlu .
Odrębną kartę stanowi działalność morsów Dębowa WOPR. Powstała 13 października 2001 roku. Na samym początku było ich zaledwie kilku. Co roku szeregi drużyny rosły. Obecnie jest ich już 70. Kierownikiem drużyny został wybrany Adam Giet, który współpracuje z kierownikiem klubu Morsów Januszem Tyką. Zimowe spotkania odbywają się w każdą sobotę na stanicy WOPR Dębowa punktualnie o godz.12.00. Skala wieku członków klubu morsów waha się od 6 do 74 lat w większości to członkowie WOPR. W 2003 roku podjęto próbę ustanowienia rekordu Guinnesa „Najzimniejsza sztafeta świata” z udziałem 14 osobowego zespołu. Pływając w sztafecie po 25 metrów w zimnej wodzie osiągnęli łączny czas 1 godzina i 2 sekundy. Temperatura wody wynosiła 0,2 stopnia Celsjusza a powietrza minus cztery stopnie. W 2004 roku zorganizowano wyjazd na I Ogólnopolski Zlot Morsów w Mielnie 11 osobowej ekipy. Podjęto również corocznie organizowanie spływów Twardzieli rzeką Kłodnicą do Odry i na ośrodek Szkwał na wyspie w Kędzierzynie-Koźlu a także z okazji I Dnia Wiosny imprezę dla dzieci pod nazwą „WOPR Dzieciom”. W maju 2010 roku w czasie powodzi w Kędzierzynie-Koźlu ratownicy oddziału, członkowie drużyny FOC WOPR stawili się w liczbie ponad 50 osób do dyspozycji Prezydenta Miasta, uzyskując wyróżnienie na piśmie od premiera polskiego rządu Donalda Tuska.
Z inicjatywy działaczy Oddziału Rejonowego WOPR w Kędzierzynie-Koźlu, grupa członków klubu Morsów Dębowa zrealizowała spływ wpław rzeką Odrą w okresie od dnia 16 listopada 2011 roku do 03 grudnia 2011 roku pod nazwą „Przywrócić żeglugę na Odrze, ukazać walory, turystyczno – krajoznawcze Odry, Odra rzeką integracji europejskiej”, w ramach polskiego przewodnictwa w Unii Europejskiej. 7 członków Klubu Morsów Dębowa będących członkami WOPR – u z Kędzierzyna-Koźla przepłynęła w mokrych skafandrach rzeką Odrą odległość 741 km. Od odcinka zerowego w miejscu gdzie rzeka Opava wpada do Odry na terenie Republiki Czeskiej aż do ujścia Odry do jeziora Dąbie, Szczecin Wały Chrobrego. Pływanie odbywało się w systemie sztafetowym w którym każdy z uczestników przebywał w wodzie co najmniej 1 godzinę. Odcinek pierwszy 98 kilometrów był asekurowany przez lekkie jednostki pływające ze względu na górską specyfikę rzeki Odry, natomiast od śluzy w Koźlu w zabezpieczeniu spływu uczestniczył statek barka, baza M/S „Major Sucharski”, pływający hotel. Pływanie wpław odbywało się ze względu na ostre przepisy prawne od godziny 6.00 rano do godziny 22.00 wieczorem. Na trasie pokonano 23 śluzy. Stałą obsługę spływu stanowiła załoga złożona z 17 osób w tym: załoga statku, sternicy motorówek, płetwonurkowie, ratownicy medyczni, masażysta, pomoc techniczna, obsługa kuchni. Impreza – spływ, była wielką ogólnopolską akcją medialną zrzeszającą wszystkie zainteresowane podmioty związane i funkcjonujące nierozerwalnie z rzeką Odrą. M/S „Major Sucharski” posiadał odpowiednio dużą przestrzeń do organizowania w trakcie spływu spotkań, sympozjów, konferencji prasowych czy też narad. Dysponował odpowiednią powierzchnią reklamową dla sponsorów wspierających materialnie i finansowo całe przedsięwzięcie. Patronat nad imprezą sprawował Przewodniczący Parlamentu Europejskiego, Jerzy Buzek oraz Marszałek Województwa Opolskiego, Józef Sebesta a także Prezydent Miasta Kędzierzyna-Koźla, Tomasz Wantuła. Patronat medialny prowadziła Telewizja Polska, Nowa Trybuna Opolska i Radio Opole. Oficerem prasowym był Maciej Kuś, ratownik WOPR z Kędzierzyna – Koźla. Skład zespołu spływu tworzyli: Janusz Tyka, Adam Giet, Teresa Jaworska, Teresa Koczubik, Marian Hampel, Sebastian Szewczyk, Artur Suchan. Uczestnicy spływu po 18 dniach walki z wodą, warunkami atmosferycznymi, słabościami, w dobrych nastrojach dopłynęli zgodnie z planem 03 grudnia 2011 roku do Szczecina. Śmiałków witali na Wałach Chrobrego mieszkańcy miasta, morsy ze Szczecina i Kędzierzyna-Koźla, władze samorządowe województwa zachodniopomorskiego i opolskiego, wicestarosta Kędzierzyna-Koźla, sekretarz miasta Kędzierzyna – Koźla, radni, dyrektor Urzędu Żeglugi Śródlądowej. Przewodniczącym komitetu organizacyjnego spływu i odpowiedzialnym za bezpieczeństwo był instruktor ratownictwa WOPR Stanisław Wolkiewicza jego zastępcą Tadeusz Witko. Nadzór statutowy nad spływem sprawował Prezes Zarządu Wojewódzkiego WOPR w Opolu Zbigniew Szorc.